ADVERTISEMENT

Prema podacima entitetskih fondova oko 10.000 osoba je nakon prava na penziju, ponovo steklo status osiguranika.

Pravo na zapošljavanje ipak nemaju svi penzioneri.

Da imaju pravo da rade, a da ne ostanu bez penzije, zakonom je omogućeno penzionerima u Federaciji Bosne i Hercegovine, pod određenim uslovima.

Korisnicima invalidske, porodične penzije kao i korisnicima penzije ostvarene prema Zakonu o prijevremenom povoljnijem penzionisanju branitelja nije omogućeno, ali korisnicima starosne penzije jeste. Za razliku od Federacije BiH, u Republici Srpskoj pravo na zasnivanje radnog odnosa imaju korisnici starosne i invalidske penzije.

Zakon omogućava diskriminaciju, kažu penzioneri

Pravo na rad, a i penzija koja je stečeno pravo, zakonom su zagarantovani i zato to predstavlja diskriminaciju rekao je za Euronews Mustafa Trakić, predsjednik Saveza udruženja penzionera Zeničko-dobojskog kantona i član Upravnog odbora Saveza udruženja penzionera FBiH.

"Tu je problem diskriminacija, jer oni što su otišli u povoljniju penziju kao npr. Oružane snage itd. oni nemaju prava na rad. Svi smo svjesni da ti ljudi rade na crno. Ovaj zakon najviše pogoduje ljudima koji su na budžetu, van realnog sektora. Član parlamenta bilo kog uzme otpremninu, dobije penziju i ponovo nastavlja rad, oni to rade i usvajaju za sebe, na realni sektor ne misle", istakao je Trakić.

Na teritoriji Federacije BiH je 445 hiljada ljudi penzionera . Njih 235 hiljada prima minimalnu penziju od 573 KM.

Protest penzionera u Tuzli (Izvor: Facebook/Balans)

"Tih 573 KM nisu dovoljne za život tako da su penzioneri prinuđeni da traže posao, kako bi uz penziju mogli da zarade nešto još crkavice. A i nisu sve penzije 573 KM, imamo korisnike i srazmjernih penzija, one su 300 KM", navodi Trakić.

Prema podacima koje ima, najviše penzionera koji rade su nedostajućih kvalifikacija na domaćem tržištu rada kao što su vozači, električari, zidari, bravari, varioci.

Raste broj penzionera koji rade

Prema podacima Zavoda PIO/MIO Federacije BiH , krajem prošle godine oko 1.800 penzionera bilo je u radnom odnosu, tj. u statusu osiguranika u obaveznom osiguranju, što je za 300 više u odnosu na avgust iste godine ,dok podatka o broj onih koji rade na ugovoru o djelu nema.

Tendencija rasta bilježi se i u Republici Srpskoj. U februaru ove godine registrovano je 8.802 korisnika dok je krajem 2023. godine bilo 5.864 osoba koje su nakon prava na penziju ponovo stekli status osiguranika.

Za razliku od Federacije BiH, u Republici Srpskoj pravo na zasnivanje radnog odnosa imaju korisnici starosne i invalidske penzije.

Djelatnosti u kojima korisnici penzija zasnivaju radni odnos u Republici Srpskoj, prema podacima Fonda PIO RS su građevinarstvo, saobraćaj, prehrambena industrija i naučna djelatnost.

Jednokratna pomoć penzionerima u FBiH (Izvor: Pixabay)

U Udruženju penzionera Republike Srpske skreću nam pažnju na, kako kažu, još jedan problem, a to je rizik za održivost penzionog sistema. Omjer zaposlenih i penzionera u Federaciji BiH prošle godine je bio 1,22 u korist radnika, dok je u Republici Srpskoj 1,02.

"Status penzionera u Republici Srpskoj bi trebao i morao biti bolji da postoje uslovi, međutim pošto je broj zaposlenih nešto malo veći od broja penzionera, a znate da zaposleni iz doprinosa za penzijsko invalidsko osiguranje finansiraju penzijski sistem i pošto je malo zaposlenih u Republici Srpskoj ne može se iz tih doprinosa isplatiti veće penzije. Konkretno za januar, od doprinosa za penzijsko invalidsko osiguranje naplaćeno je 104 miliona a isplaćeno penzija 161 milion KM, tu razliku je vlada iz drugih budžetskih izvora donirala da se isplate penzije", rekao je za Euronews Ratko Trifunović predsjednik Udruženja penzionera Republike Srpske.

U Republici Srpskoj je oko 287 hiljada korisnika penzije. Najniže isplaćene penzije su u rasponu od 318 do 637 KM i njih prima oko 81 hiljada penzionera.