Uvoz Federacije BiH u odnosu na Republiku Srpsku u dva mjeseca ove godine je veći za više od dvije milijarde KM, dok je izvoz veći za više od milijardu KM.
ADVERTISEMENT
U podacima entitetskih statističkih zavoda se vidi da su RS i Federacija BiH za dva mjeseca ove godine što se tiče spoljnotrgovinske razmjene u minusu od oko 1,8 milijardi KM.
Ipak, vidi se i to da je u većem minusu Federacija BiH.
Tako u podacima Federalnog zavoda za statistiku stoji da je tokom dva mjeseca ove godine ukupan izvoz bio 1,82 milijarde KM, dok je uvoz iznosio 3,23 milijarde KM.
Iz ovoga se vidi da je spoljnotrgovinski deficit FBiH u dva mjeseca ove godine bio 1,41 milijardu KM.
“U februaru ove godine ostvaren je uvoz u vrijednosti 1.716.804.000 KM, što je za 12,8 odsto više u odnosu na januar 2025. Federacija BiH je u februaru 2025. godine ostvarila izvoz u vrijednosti 982.887.000 KM, što je za 17 odsto više u odnosu na januar 2025. godine ili 8,1 odsto više u odnosu na februar 2024. godine. U periodu januar – februar 2025. izvoz je prosječno rastao svaki mjesec za 9,72 odsto, a uvoz je prosječno rastao za 0,78 odsto. Procenat pokrivenosti uvoza izvozom je 57,3 odsto, što je za 2,1 odsto više u odnosu na januar 2025. kada je pokrivenost bila 55,2 odsto”, stoji u podacima Federalnog zavoda za statistiku.
Sa druge strane, iz Zavoda za statistiku RS su objavili da je izvoz u periodu januar – februar ove godine iznosio 786,7 miliona KM, dok je uvoz iznosio 1,1 milijardu KM.
To znači da je deficit trenutno oko 343 miliona KM.
“U periodu januar – februar 2025. godine obim robne razmjene Republike Srpske sa inostranstvom iznosio je 1.916.962.000 KM, od čega se na izvoz odnosilo 786.756.000 KM, a na uvoz 1.130.206.000 KM. Spoljnotrgovinski deficit u periodu januar – februar 2025. godine iznosio je 343.450.000 KM, dok je pokrivenost uvoza izvozom bila 69,6%. Izvoz je u periodu januar – februar 2025. godine povećan za 3,9% u odnosu na period januar – februar 2024. godine, dok je uvoz povećan za 10,4%”, piše u podacima Zavoda za statistiku RS.
Ekonomista Igor Gavran kaže da je nezahvalno porediti spoljnu trgovinu na entitetskom nivou jer smo ipak jedinstveno tržište, pa uvoz ne znači samo potrošnju ili preradu na mjestu uvoza, nego se roba distribuiše širom države.
“Sasvim sigurno je da se značajan dio uvoza registriranih u Federaciji BiH odnosi i na tržište Republike Srpske zbog ekonomije. Npr. dovoljno je pogledati gdje su sjedišta vodećih trgovačkih lanaca poput ‘Binga’ ili ‘Konzuma’, a prodajni su im objekti svugdje. Ima naravno uticaja i većeg broja stanovnika u Federaciji BiH i veće potrošačke snage u nekim dijelovima poput Sarajeva, ali teško je identifikovati koliko se uvoza na šta odnosi. S druge strane, mnogo je jasnija situacija kod izvoza, gdje uglavnom izvoz jeste vezan za lokaciju gdje se proizvodnja i odvija pa se tu može realnije porediti izvozni potencijal dva entiteta. Ali ono što je bitnije od poređenja ‘dva siromaha’ je da cijela ekonomija BiH ostvaruje preveliki deficit, da je naš izvoz nedovoljan i da uvozimo previše toga što ne moramo jer imamo vlastite resurse.
Sada povećavamo izvoz po osnovu otvaranja rudnika u Varešu, ali to nije uspjeh, nego tragedija da strana kompanija uz plaćanje mizerne koncesijske naknade eksploatiše naše prirodne resurse poput srebra i zlata i na njima ostvaruje enorman profit bez praktično ikakve prerade i proizvodnje u BiH. Sličan scenarij se najavljuje i za litij da se eksploatiše uz uništenje prirode, a bez ikakve prerade i, recimo, fabrike baterija ili električnih vozila u BiH. Ili kada se ogroman dio izvoza odnosi na električnu energiju ili ugalj. To je sve tužno, a ne pozitivno. Jedino izvoz finalnih proizvoda s velikom dodanom vrijednošću je vrijedan hvale, a uvoz jedino onoga što nam je neophodno i čega nemamo”, naglasio je Gavran za “Nezavisne novine“.