ADVERTISEMENT

Kako cijene najma u Evropskoj uniji nastavljaju da rastu, najveći porast troškova u proteklih pet godina zabilježen je u južnoj i istočnoj Evropi. Ovo je zaključeno u nedavnom izvještaju Deutsche Banke koji je analizirao 67 gradova širom svijeta, uključujući 28 evropskih.

Prema podacima Eurostata, cijene nekretnina su porasle za 27,3% između prvog kvartala 2020. i 2025. godine, dok su kirije porasle za 12,5% od juna 2020. do juna 2025. Međutim, ovaj izvještaj pokazuje da su povećanja kirije u gradskim centrima znatno veća od tog prosjeka.

Koji su evropski gradovi najskuplji za najam u 2025. godini? Gdje je najam najpristupačniji? I koji su gradovi zabilježili najveći rast cijena od 2020. godine?

Atina najjeftinija, London najskuplji

U 2025. godini, mjesečna kirija za trosoban stan u centru 28 evropskih gradova kreće se od 1.080 eura u Atini do 5.088 eura (ili 4.278 funti) u Londonu. Evropski gradovi se mogu podijeliti u tri kategorije prema nivou kirije:

Kirije iznad 3.000 eura

Nakon Londona, najskuplji gradovi za najam u Evropi su Cirih, Ženeva i Amsterdam, svi s prosječnim kirijama iznad 3.800 eura. Švicarski gradovi prednjače s cijenama preko 4.250 eura. Dublin, Luksemburg, Pariz, Kopenhagen i Minhen također imaju visoke kirije, sve iznad 3.000 eura. Ovi gradovi su važne finansijske, političke ili međunarodne metropole, što stvara snažnu potražnju za stanovima.

Kirije između 2.000 i 3.000 eura

Nekoliko razvijenih gradova ima srednji nivo kirije između 2.000 i 3.000 eura. Milano, Edinburg i Lisabon su na višem kraju ove skale. Madrid, Stokholm, Berlin, Frankfurt i Barselona su nešto pristupačniji, s prosječnim kirijama oko 2.500 eura. Birmingem, Brisel, Beč i Prag su bliže 2.100 eura, nudeći nešto niže troškove života u poređenju s najskupljim gradovima.

Kirije ispod 2.000 eura

Samo pet evropskih gradova ima prosječnu kiriju ispod 2.000 eura. Osim Atine, to su Budimpešta (1.225 €), Istanbul (1.614 €), Varšava (1.881 €) i Helsinki (1.928 €).

Ove brojke pokazuju da zapadna i sjeverna Evropa imaju najviše kirije. Snažne ekonomije, visok životni standard i nedostatak stanova glavni su faktori. Južna i centralna Evropa imaju raznovrsniji raspon kirija, dok su istočna i jugoistočna Evropa i dalje najpristupačnije.

Kada se u analizu uključe i neevropske zemlje, Njujork se ističe kao ekstrem s prosječnom kirijom od 7.676 eura (8.388 dolara), dok je Kairo najjeftiniji sa samo 377 eura.

Prosječne plate u centrima Dubaija i Sidneja prelaze 4.000 eura, što ih čini skupljima od većine evropskih gradova. Kirije u Torontu, Seulu, Tokiju, Moskvi i Šangaju su srednjeg ranga, oko 2.500 eura.

Kirije za jednosobne stanove u centru

Cijene jednosobnih stanova prate isti obrazac kao trosobni, iako se poredak gradova ponešto razlikuje. Omjer cijena također varira.

London (2.732 € ili 2.297 £) ostaje najskuplji u Evropi, dok je Atina (595 €) najjeftinija.

U prosjeku, jednosobni stanovi koštaju otprilike polovinu cijene trosobnih. Ovaj omjer raste na 64% u Oslu i 62% u San Francisku, ali pada na 37% u Seulu. Zato San Francisko premašuje London kada je riječ o najmu jednosobnih stanova na globalnom nivou.

Gdje su kirije najviše porasle

Izvještaj prikazuje podatke u američkim dolarima, ali smo ih konvertovali u eure radi pravednijeg poređenja. Promjene se mogu razlikovati kada se posmatraju u lokalnim valutama.

Između 2020. i 2025. godine, mjesečna kirija za trosoban stan u gradskim centrima Evrope porasla je između 3% u Helsinkiju i čak 206% u Istanbulu.

Uopšteno, južna i istočna Evropa bilježe najjače poraste. Lisabon (81%), Prag (73%) i Edinburg (71%) slijede Istanbul, svi s porastima iznad 70%.

Kirije su također znatno porasle u Španiji — 65% u Barseloni i 59% u Madridu. Atina i Varšava su druga dva evropska grada s porastima od nešto više od 50%.

Promjene zavise od veličine stana

Za jednosoban stan u centru grada, najveći i najmanji porast kirija u Evropi između 2020. i 2025. godine ponovo su zabilježeni u Istanbulu (191%) i Helsinkiju (18%). Povećanje u Helsinkiju je bilo veće za jednosoban nego za trosoban stan (3%).

U nekim gradovima, porast je bio veći za trosobne stanove – kao u Istanbulu (za 15 procentnih poena više), Pragu (23 pp) i Amsterdamu (10 pp). Drugi gradovi zabilježili su veće poraste za jednosobne stanove, uključujući Milano (20 pp) i Varšavu (10 pp).

"Veliki gradovi, veći troškovi stanovanja" pokazuje koliko se cijene nekretnina mogu razlikovati unutar iste zemlje. Na primjer, stanovanje u Londonu je 50% skuplje od britanskog prosjeka.

Nivoi prihoda su važni kada se govori o pristupačnosti stanovanja. Članak "Evropski gradovi rangirani prema omjeru kirije i plate" upoređuje prosječne prihode s troškovima najma, piše Euronews.com.