ADVERTISEMENT

U tvrdnji na društvenoj mreži "Treds" (Threads) navodi se da je Mark Rutte, generalni sekretar NATO-a, zaprijetio da će izbaciti SAD iz Alijanse ako novoizabrani predsjednik Donald Trump "preda Ukrajinu (ruskom predsedniku Vladimiru) Putinu".

Strah da bi pobjeda Trumpa na predsjedničkim izborima u SAD mogla da dovede do smanjenja podrške Ukrajini - ili čak predaje ruskoj invaziji - već dugo brine NATO i širi evropski kontinent, piše Euronews.

Tokom svoje predsjedničke kampanje, pa čak i ranije, Trump je bio glasan kritičar podrške koju su SAD slale Kijevu i dosledno je tvrdio da može brzo da okonča rat kada dođe na funkciju, što mnogi tumače kao da vrši pritisak na Ukrajinu da se odrekne teritorije, koju je Rusija je okupirala, u zamjenu za mir.

Volodymyr Zelenskyy (Izvor: AP/Mark Schiefelbein)

Ipak, Trump još nije na vlasti, tako da se trenutna situacija nije promjenila, i nema dokaza da je Rutte rekao bilo šta o izbacivanju SAD iz NATO-a, čak i ako Tramp odluči da smanji podršku.

Inače, NATO nema poseban mehanizam da suspenduje ili izbaci neku članicu. Zemlje mogu dobrovoljno da odu pozivajući se na član 13. ugovora. Ako ništa drugo, sve Rutteove javne izjave o Trumpu od predsedničkih izbora u SAD upućuju na blisku saradnju, navodi Euronews.

Rutte je na društvenoj mreži Iks, neposredno nakon izbornog rezultata, čestitao novom predsjedniku na pobjedi.

"Njegovo vođstvo će ponovo biti ključno da naša Alijansa ostane jaka", rekao je bivši holandski premijer, dodajući da se raduje ponovnoj saradnji sa njim.

Dan kasnije, ponovio je gotovo identičnu objavu na toj društvenoj mreži. Takođe, na sajtu NATO-a postoji i duža zvanična izjava Rutea o Trampovoj pobjedi na predsedničkim izborima u SAD.

U saopštenju on podsjeća Trumpa da "preko NATO-a SAD imaju 31 prijatelja i saveznika koji pomažu u unapređenju američkih interesa, umnožavanju američke moći i zaštiti Amerikanaca".

"Novoizabrani predsjednik Trump je tokom svog prvog mandata demonstrirao snažno američko vođstvo - mandat koji je preokrenuo tok evropskih troškova za odbranu, poboljšao transatlantsku podjelu tereta i ojačao sposobnosti Alijanse", rekao je Rutte.

Mark Rutte, Donald Trump (Izvor: AP/Carolyn Kaster)

Takođe je rekao da će Trump vidjeti "jaču, veću, ujedinjeniju Alijansu" kada ponovo preuzme dužnost 20. januara, napominjući da dvije trećine NATO-a sada troši najmanje dva odsto svog BDP-a na odbranu i da potrošnja i proizvodnja na odbranu su na uzlaznoj putanji širom Alijanse.

Trump je u više navrata kritikovao saveznike u NATO-u tokom prethodnog mandata, jer nisu ispunili ciljnu potrošnju na odbranu od dva odsto i čak je predložio da se ona podigne na četiri odsto.

Od juna ove godine, od 32 članice NATO-a, Hrvatska, Portugal, Italija, Kanada, Belgija, Luksemburg, Slovenija i Španija bile su zemlje koje nisu ispunile obavezu od dva odsto, prema najnovijim podacima. Poljska, Estonija i SAD bile su najveći potrošači sa 4,12%, 3,43% i 3,38%.

Na samitu Evropske političke zajednice (EPC) u Budimpešti ranije u novembru, Rutre je zapravo pripisao Trumpu zasluge za korak NATO-a ka većoj potrošnji na odbranu.