Sirijci će danas obilježiti prvu godišnjicu od svrgavanja Bashara al Assada i njegove autokratske vladavine, dok se razjedinjena nacija bori da povrati stabilnost i oporavi se nakon višegodišnjeg rata.
ADVERTISEMENT
Zvanične proslave su planirane na centralnom Trgu Omejada u Damasku, koji je već bio mjesto slavljeničkih okupljanja uoči 8. decembra, kao i druga mjesta širom zemlje, prenosi Reuters.
Kurdska administracija, koja upravlja sjeveroistokom zemlje, čestitala je Sirijcima godišnjicu, ali je zabranila okupljanja ili druge događaje iz bezbjednosnih razloga, navodeći povećanu aktivnost "terorističkih ćelija" koje pokušavaju da iskoriste ovu priliku.
Assad je prije godinu dana pobjegao iz Sirije u Rusiju, nakon što su pobunjenici pod komandom novog sirijskog predsjednika Ahmeda al Sharaae zauzeli Damask i okončali više od 13 godina građanskog rata, koji je proizišao iz ustanka protiv Assadove vlasti.
Assadov pad je šokirao čak i pobunjenike koji su ga svrgnuli. Krajem novembra 2024. godine, grupe na sjeverozapadu zemlje - predvođene Hayat Tahrir al-Shamom, islamističkom pobunjeničkom grupom čiji je tadašnji vođa, Ahmad al-Sharaa, sada privremeni predsjednik zemlje - pokrenule su ofanzivu na grad Alep , s ciljem da ga povrate od Assadovih snaga.
Bili su šokirani kada je sirijska vojska poražena uz slab otpor, prvo u Alepu, a zatim u ključnim gradovima Hami i Homsu, ostavljajući put do Damaska otvorenim. U međuvremenu, pobunjeničke grupe na jugu zemlje mobilizirale su se kako bi same krenule u prodor prema glavnom gradu.
Pobunjenici su zauzeli Damask 8. decembra, dok su ruske snage odvele Assada, koji je i dalje u egzilu u Moskvi. Međutim, Rusija, dugogodišnji Assadov saveznik, nije vojno intervenisala da ga odbrani i od tada je uspostavila veze s novim vladarima zemlje i zadržala svoje baze na sirijskoj obali.
Hassan Abdul Ghani, portparol sirijskog Ministarstva odbrane, rekao je da su HTS i njegovi saveznici pokrenuli veliku organizacijsku reformu nakon što su pretrpjeli velike gubitke 2019. i 2020. godine, kada su Assadove snage povratile kontrolu nad brojnim područjima koja su ranije bila pod kontrolom pobunjenika.
Pobunjenička ofanziva u novembru 2024. godine prvobitno nije imala za cilj zauzimanje Damaska, već je trebala spriječiti očekivanu ofanzivu Assadovih snaga u Idlibu, koji je pod kontrolom opozicije, rekao je Abdul Ghani.
„Nepostojeći režim pripremao je vrlo veliku kampanju protiv oslobođenih područja i želio je završiti dosije Idlib“, rekao je. Pokretanje napada na Alep „bilo je vojno rješenje za proširenje radijusa bitke i time zaštitu oslobođenih unutrašnjih područja.“
Prilikom odabira vremena za napad, pobunjenici su takođe imali za cilj iskoristiti činjenicu da je Rusija bila ometena ratom u Ukrajini i da je libanska militantna grupa Hezbollah, koju podržava Iran, još jedan Assadov saveznik, “zalijevala rane” nakon razornog rata s Izraelom.
Kada se odbrana sirijske vojske srušila, pobunjenici su nastavili dalje, "iskoristivši svaku zlatnu priliku", rekao je Abdul Ghani.