Nakon što je Donald Trump obezbijedio drugi mandat u Bijeloj kući na izborima 2024. godine, neki od njegovih pristalica i protivnika su pokrenuli pitanje njegovog ponovnog kandidovanja na izborima za četiri godine, piše Euronews.
Ovakve nade onih koji ga podržavaju, ali i strahovi onih koji su protiv njega potiču od njegovih komentara u kojima je nagovijestio kandidaturu 2028. godine. Međutuim, Donald Trump neće moći da se kandiduje za treći predsjednički mandat zato što je to izričito zabranjeno Ustavom SAD.
U 22. amandmanu se izričito i nedvosmisleno kaže da niko ne može da bude biran na funkciju predsjednika više od dva puta – uzastopno ili u razmaku, kao što je to slučaju sa Donaldom Trumpom.
Da bi se opet kandidovao, Tramp bi morao da ukine 22. amandman, a to bi bilo praktično nemoguće jer je za tu odluku neophodan ogroman stepen podrške Predstavničkog doma, Senata, ali i pojedinih država.
Dva puta za promjenu ustava
Jedan od potencijalnih puteva za promjenu ustava podrazumijeva dvotrećinsku podršku Predstavničkog doma i Senata, kao i podršku 75 odsto američkih država.
Drugi način je da 34 od 50 država pristanu na održavanje konvencije iz člana V, da bi se razgovaralo o potencijalnim promjenama ustava. Međutim, čak i u slučaju da se postigne podrška za održavanje konvencije, za odlučivanje bi bilo neophodno zeleno svjetlo iz 38 država.
Ukoliko se uzme u obzir nedvosmisleno protivljenje demokrata ovom potezu, ali i to da bi i republikanci mogli biti protiv, Trump sigurno ne bi mogao da prikupi dovoljnu podršku čak i da pokuša da ukine 22. amandman.
Šta je Tramp govorio o trećem mandatu?
Treba istaći da određene Trumpove reference u vezi sa trećim mandatom nisu onakve kakve se na prvi pogled čine. Prema CBS News-u, Tramp je tokom mitinga u julu rekao da ljudi više ne bi morali da glasaju ukoliko on pobijedi 2024. godine. Kada se pogleda kontekst, to je hperbolična tvrdnja da će on unaprediti SAD do te mere, da više ne bi bilo potrebe za izborima.
Tokom obraćnja grupi konzervtivnih hrišćana, Tramp je rekao: "Hrišćani, izađite i glasajte. Samo ovaj put. Više to nećete morati da činite. Još samo četiri godine. I znate šta? Sve će biti rešeno. Biće u redu. Više nećete morati da glasate".
Kako ga citira CBS News, on je nastavio: "Volim vas hrišćani, i ja sam hrišćanin. Morate da izađete i glasate. Za četiri godine više nećete morati. Tako dobro ćemo sve riješiti da nećete morati da glasate".
Trump je ranije naveo da ne bi ni bio zainteresovan za još jedan predsjednički mandat.
U tom trenutku bi imao 82 godine, a povlačenje osamdesetjednogodišnjeg Džoa Bajdena iz ovogodišnje trke zbog zabrinutosti oko njegovih godina pokazuje da starost ima uticaj na mišljenje američkog biračkog tijela.
Da li je bilo koji predsjednik u prošlosti bio na funkciji više od dva mandata?
Franklin Roosvelt je jedina osoba koji je služio kao američki predsjednik više od dva mandata.
On je zapravo obezbijedio četiri mandata između 1933. i 1945. godine, prije nego što je 22. amandman stupio na snagu. Preminuo je u kancelariji 82 dana nakon što je otpočeo četvrti mandat.
Franklin Roosvelt je tako postao predsjednik sa najdužim stažom u Bijeloj kući u kojoj je proveo 4.422 dana.
S druge strane je William Henry Harrison koji je preminuo samo 31 dan nakon što je otpočeo svoj mandat 1841. godine.
Donald Trump neće biti prvi američki predsjednik koji je izabran na dva mandata koja nisu uzastopne. Do sada je to uspjelo za rukom jedino Groveru Clevelandu, koji je bio na čelu SAD od 1885. do 1889. i od 1893. do 1897. godine.