ADVERTISEMENT

Invazivne strane vrste (IAS) su jedan od glavnih uzroka gubitka biodiverziteta. U Evropi postoji više od 6.000 egzotičnih kopnenih biljaka, više od 4.000 kopnenih životinja koje ne potiču sa Starog kontinenta i više od hiljadu egzotičnih morskih vrsta.

Neke od ovih vrsta ne samo da ugrožavaju prirodu, već predstavljaju rizik i za ljudsko zdravlje i evropsku ekonomiju. Azijski stršljen i alga Rugulopteryx okamurae su među najzabrinjavajućim.

Zašto su ove vrste sve veći problem?

Vespa velutina, poznat i kao azijski stršljen je vjerovatno stigao u jugozapadnu Francusku putem isporuke keramike iz Šangaja. Od tada se proširio širom zemlje, prešao je u susjedne države i nedavno je otkriven u Mađarskoj i Slovačkoj. prenosi Euronews.

Procjene govore da jedna kolonija azijskih stršljenova godišnje pojede 11 kg insekata. U Francuskoj ova vrsta uzrokuje značajan dio smrtnosti pčela, što pčelarima donosi ogromne gubitke. Ubodi azijskog stršljena svake godine rezultiraju i sa nekoliko smrtnih slučajeva.

Invazivne vrste takođe utiču na vodene ekosisteme. Rugulopteryx okamurae, vrsta podvodne alge, takođe se smatra da je prenesena iz Azije na teretnim brodovima. Prvi put je otkrivena u blizini Gibraltarskog moreuza prije manje od deset godina, a od tada se proširila na različite mediteranske lokacije poput Barselone, Marseja i Palerma, kao i na Jadransko more i Baskiju.

Naučnici su zapanjeni brzim rastom ove alge u tako raznolikim okruženjima. U Andaluziji često prekriva morsko dno, a njena dominacija je glavni faktor gubitka biodiverziteta.

Iako nije toksična za ljude, ova alga predstavlja ozbiljne probleme za turizam i ribarstvo. Svakog ljeta milioni evra se troše na čišćenje plaža u Andaluziji, dok ribarske mreže često budu ispunjene algama. Zabeležen je i pad ulova ribe u zonama gdje se alga masovno razmnožava.

Šta Evropska unija preduzima?

Evropska unija je 2015. godine usvojila regulativu o invazivnim stranim vrstama. Trenutno je 88 vrsta – 41 biljka i 47 životinja – na listi od značaja za Uniju, što je dovelo do mjera za sprečavanje njihovog unošenja, suzbijanje njihovog širenja i zabrane trgovine.

Postoje uspješni primjeri uništavanja invazivnih stranih vrsta na malim ostrvima, poput azijskog stršljena na Majorki. Iako je suzbijanje izazovnije na većim područjima, i to je moguće. Na primjer, vjeverica Pallas uspješno je iskorijenjena iz Belgije i Holandije.

Stručnjaci su saglasni da je sprečavanje ulaska invazivnih vrsta u EU najjeftiniji i najefikasniji metod kontrole. U slučajevima unošenja, prioriteti su rano otkrivanje i brzo suzbijanje.

Upravljanje invazivnim stranim vrstama procjenjuje se kao deset puta jeftinije od suočavanja sa posljedicama koje one izazivaju.