ADVERTISEMENT

Tokom talasa intenzivne vrućine, poput onih koji su nedavno pogodili Lisabon i druge evropske gradove, neka mjesta pružaju olakšanje i svježinu za javnost.

To mogu biti javni parkovi i vrtovi, biblioteke, društveni centri, muzeji ili škole, koje su otvorene tokom dana kako bi primile ljude koji su posebno ranjivi na ekstremne temperature.

„Efekat toplotnog ostrva se pojačava tokom ovih toplotnih talasa i obično se dešava u gradovima“, kaže naučnik za podatke Manuel Banza. „To je zato što su gradovi gusto izgrađeni, imamo mnogo asfalta koji upija sunce, i na kraju dana, oko šest ili sedam uveče, i dalje može biti vrlo vruće, iako sunce više ne sija, jer je tlo upilo toplotu,“ rekao je Banza za Euronews. „Zatim imamo mnogo zgrada i često uske ulice, što otežava cirkulaciju vazduha“, objasnio je.

Ovaj naučnik je objavio rad u kome je identifikovao potencijalna klimatska skloništa u portugalskoj prijestonici, Lisabonu.

Na interaktivnoj mapi grada, on je prikazao intenzitet efekta urbanog toplotnog ostrva i dodao vrtove, fontane, česme, javne bazene i biblioteke. U Lisabonu, gdje je termalna nelagodnost u domovima realnost, gradske vlasti još uvijek nisu promovisale ovakvu mrežu, ali Banzina mapa može biti od koristi.

„Postoji veliki temperaturni raspon unutar domaćinstava, a Lisabon je jedan od najgorih gradova u Evropi kada je riječ o energetskoj efikasnosti, što znači da ljudi i ljeti i zimi imaju problem da rashlade ili zagriju svoje domove. I zato ovdje postoji opšta i javna odgovornost da se javni prostor pretvori u produžetak naših domova“, smatra on. Više od polovine stanovnika Lisabona koji su učestvovali u anketi Agencije za energiju i životnu sredinu o energetskom siromaštvu, izjavilo je da osjeća termalnu nelagodnost u svojim domovima i ljeti (56,5%) i zimi (63,2%).

Pored nelagodnosti, vrućina je povezana i sa povećanom smrtnošću. Između 28. juna i 3. jula ove godine, u Portugalu je zabilježeno 284 viška smrtnih slučajeva.

Barselona kao primjer ostatku Evrope

U međuvremenu, možda se može nešto naučiti od Barselone, španskog grada koji je predvodnik u uspostavljanju mreže klimatskih skloništa, sa više od 400 lokacija, i koji služi kao model ostalim evropskim gradovima.

Analitičari kažu da Barselonu izdvaja jasno definisan kriterijum za to šta tačno čini jedno sklonište. Prema riječima Ane Terre Amorim-Maia, istraživačice specijalizovane za urbanu klimatsku adaptaciju u Baskijskom centru za klimatske promjene (BC3):

„Da bi odgovarala na potrebe populacija koje su najranjivije na ekstremne temperature, klimatska skloništa moraju ispunjavati makar minimalne kriterijume – da imaju zatvoren prostor u kojem ljudi mogu da sjede, da piju vodu i koriste toalet“, izjavila je ona za Euronews.