Mali, Burkina Faso i Niger pokrenuli su zajedničku vojnu silu kako bi se suprotstavili islamističkim pobunama u Sahelu, što dodatno naglašava rastuće bezvjednosne i političke tenzije u Zapadnoj Africi dok Nigerija nastoji afirmisati svoju ulogu regionalnog stabilizatora.
ADVERTISEMENT
Jedinstvena sila Alijanse država Sahela (FU‑AES) od 5.000 vojnika zvanično je pokrenuta u subotu na vazduhoplovnoj bazi u Bamaku, a ceremoniji je prisustvovao vođa malijske hunte, general Assimi Goita.
Ova sila okuplja trupe iz sve tri zemlje kako bi provodila koordinisane operacije protiv ekstremističkih grupa koje su ubile hiljade ljudi i prisilile milione na raseljavanje širom trogranične regije.
Burkinabe general Daouda Traoré imenovan je za komandanta jedinice, koja će imati svoje sjedište u Niameyu, glavnom gradu Nigera, i djelovati s vlastitim vazdušnim, obavještajnim i kopnenim koordinacionim elementima, prenosi Politički.ba.
Ministri odbrane iz sve tri zemlje prisustvovali su događaju, zajedno s ambasadorima i međunarodnim predstavnicima akreditovanim u Maliju.
Pokretanje FU‑AES slijedi nakon povlačenja ove tri zemlje iz Ekonomske zajednice zapadnoafričkih država (ECOWAS), koju optužuju za nametanje krivičnih sankcija i narušavanje njihovih interesa nakon niza udara.
Ovaj potez se tumači kao mjera predostrožnosti protiv moguće francuske vojne intervencije, što odražava lokalne zabrinutosti zbog ponovnog stranog uplitanja, posebno u kontekstu intervencije ECOWAS-a nakon neuspjelog pokušaja udara u Beninu i uloge koju je Francuska u tome odigrala.
Pokretanje FU‑AES dolazi u trenutku pojačanih tenzija s Nigerijom, koja se dugo smatrala bezbjednosnim stubom Zapadne Afrike.
Početkom decembra, nigerijski borbeni avioni i kopnene snage intervenisali su u susjednom Beninu nakon pokušaja državnog udara protiv predsjednika Patricea Talona, pomažući vladinim snagama da povrate kontrolu.
Neposredno nakon toga, transportni avion Nigerijskog ratnog vazduhoplovstva C‑130 izvršio je prinudno slijetanje u Burkini Faso zbog tehničkih problema. Burkinine vlasti su inicijalno zadržale 11 članova posade, optužujući ih za kršenje vazdušnog prostora. Posada je kasnije puštena nakon diplomatskih razgovora.
Članovi AES-a kritikovali su intervenciju Nigerije kao prekomjernu, dok su nigerijski zvaničnici tvrdili da su njihovi postupci u Beninu bili traženi od strane beninskih vlasti i u skladu s regionalnim sigurnosnim protokolima.
FU‑AES odražava i hitnu sigurnosnu potrebu zbog širenja džihadističkih aktivnosti, ali i nastojanje saveza da smanji zavisnost od struktura predvođenih ECOWAS-om, iako se suočava s rastućim međunarodnim pritiskom. Sjedinjene Američke Države nedavno su proširile ograničenja putovanja na zemlje povezane s Alijansom država Sahela.
Burkina Faso, Mali i Niger sada su pod punim ograničenjima ulaska, uključujući obustavu izdavanja viza, zbog sigurnosnih izazova vezanih za terorističke aktivnosti i probleme u upravljanju državom.
Istovremeno, Francuska nastoji ponovo afirmisati svoj uticaj u Sahelu kroz produbljivanje saradnje s članicama ECOWAS-a, posebno Nigerijom, nakon ranijih povlačenja svojih trupa. Ovaj potez dolazi u kontekstu zabrinutosti zbog prodaje urana Rusiji i ključnog doprinosa Francuske u sprečavanju nedavnih državnih udara.