Nakon više od decenije rada i istraživanja, svemirska letjelica Gaia Evropske svemirske agencije (ESA) završila je svoju misiju, pruživši naučnicima neprocenjivo bogatstvo podataka za kreiranje najpreciznije ikad 3D mape Mliječnog puta.
ADVERTISEMENT
Od svog lansiranja u decembru 2013. godine iz Francuske Gvajane, Gaia je proučila više od 1.7 milijardi zvijezda. Njena primarna misija bila je mapiranje udaljenosti zvijezda i njihove pozicije u svemiru, a rezultati će ostati relevantni za nauku decenijama.
"Ova misija je otvorila vrata za bolje razumijevanje naše galaksije i njenog razvoja. Zahvaljujući prikupljenim podacima, kreiramo detaljnu sliku Mliječnog puta kakvu nismo mogli ni da zamislimo prije deset godina", saopštila je ESA.
Gaia (Izvor: ESA/PrintScreen)
Gaia je između ostalog omogućila precizno praćenje orbita više od 150.000 asteroida, identifikaciju tokova drevnih zvijezda koje su se spojile sa Mliječnim putem, te otkrivanje velike crne rupe 33 puta veće od mase Sunca, udaljene manje od 2.000 svjetlosnih godina od Zemlje.
Ova otkrića pružaju detaljan uvid u evoluciju masivnih zvijezda i istoriju galaksije.
Iako je misija formalno završena, naučni timovi se pripremaju za konačni prenos podataka, koji će obuhvatiti sve informacije prikupljene tokom deset i po godina rada. Ovaj "zlatni rudnik" podataka biće objavljen 2026. godine i poslužiće kao osnova za nova otkrića.
Prije nego što Gaia bude "penzionisana" u martu, ESA planira posebne tehničke testove tokom kojih će letjelica postati znatno sjajnija. Ovo će omogućiti astronomima amaterima da je lakše uoče pomoću malih teleskopa. ESA priprema vodič za njeno lociranje i poziva ljubitelje astronomije da podijele svoja opažanja.
Infografika koja prikazuje misiju Gaia u brojkama tokom njene faze skeniranja neba (Izvor: ESA)
Nakon završetka testova, Gaia će biti premještena u udaljenu orbitu kako bi se izbjegla interferencija s drugim svemirskim misijama. Ipak, njen doprinos nauci nastaviće da oblikuje buduće generacije istraživača.
"Gaia nas je naučila da gledamo našu galaksiju novim očima. Njena otkrića će nastaviti da inspirišu naučni rad i približavaju nas razumijevanju univerzuma", zaključuju iz ESA-e.