ADVERTISEMENT

Komemoracija je održana u Muzeju „Bitka za ranjenike na Neretvi“, gdje se prisutnima obratio načelnik Opštine Jablanica, Emir Muratović, poručivši da žrtve ove tragedije nikada neće biti zaboravljene.

"Akademiju smo organizovali u čast naših sugrađana koji su izgubili živote. Naša je obaveza da se sjećamo i da učinimo sve da ovakva tragedija više nikada ne zadesi Jablanicu," rekao je Muratović.

Prema procjenama, ukupna šteta od poplava iznosi oko 50 miliona konvertibilnih maraka, dok je šteta na stambenim objektima oko osam miliona KM. Do sada je, na račun Opštine Jablanica, pristiglo oko 8,5 miliona KM pomoći – od čega 4,7 miliona iz Međunarodnog fonda (najvećim dijelom od Vlade Republike Hrvatske), 1,3 miliona od Vlade HNK, dok je 2,5 miliona KM prikupljeno putem donatorskog računa.

Muratović je naveo da je značajan dio posla već urađen – sanirane su lokalne saobraćajnice, vodovodna i kanalizaciona mreža, a najveća pažnja usmjerena je na stambeno zbrinjavanje građana. Pet porodica još uvijek boravi u privremenim kontejnerskim objektima, dok su u naselju Zlate izgrađene nove kuće za šest porodica. U Donjoj Jablanici, Islamska zajednica BiH je donirala milion KM za sanaciju 46 stambenih objekata, pri čemu je korisnicima isplaćena polovina iznosa procijenjene štete, umanjene za ranije donacije.

Jedan od ključnih budućih projekata jeste izgradnja hidrotehničkih objekata u Donjoj Jablanici – dvije brane i odvodni kanali, koji bi spriječili izlivanje bujičnih voda. Vrijednost ovog projekta iznosi oko 7,2 miliona KM, a opština očekuje podršku viših nivoa vlasti.

Načelnik se zahvalio humanitarnim organizacijama koje su, prema njegovim riječima, bile prve na terenu: Pomozi.ba, Rijaset Islamske zajednice u BiH, Merhamet, Crveni krst FBiH i BiH, Caritas, UNDP, IOM i Evropska unija.

Komemoraciji je prisustvovao i zamjenik šefa Delegacije Evropske unije u BiH, Adebayo Babajide, koji je istakao da EU saosjeća sa porodicama nastradalih i da će nastaviti pomagati obnovu:

"Dijelimo bol sa zajednicom. Moramo učiniti sve da spriječimo ponavljanje ovakvih tragedija," poručio je Babajide.

Porodice stradalih: I dalje nema pravde, niko nije odgovarao

U isto vrijeme, u Donjoj Jablanici, neformalna grupa građana „4. oktobar“, koju čine članovi porodica stradalih, održala je komemorativni skup na samom mjestu tragedije – u blizini stare željezničke stanice.

Okupljeni su izrazili nezadovoljstvo zbog, kako su naveli, potpunog ignorisanja slučaja od strane pravosuđa i institucija. Ajla Jahić, ispred ove grupe, istakla je da je istraga Tužilaštva HNK-a spora i neučinkovita.

"Prošla je godina dana, a niko nije odgovarao. Rekli su da je proces otvoren, ali nijedna optužnica nije podignuta. Istraga obuhvata jedno preduzeće i četiri fizička lica zbog sumnje u zloupotrebu položaja, izazivanje opšte opasnosti, nesavjestan rad i onečišćenje okoliša," rekla je Jahić.

Posebno je ukazala na odgovornost vlasnika lokalnog kamenoloma, koji, prema riječima porodica, direktno ugrožava bezbjednost stanovnika Donje Jablanice.

"Lokacija nije ni danas osigurana. Kamen još uvijek prijeti. Ako dođe do nove elementarne nepogode, tragedija se može ponoviti," upozorila je.

Uprkos pozivima, na zvaničnoj komemoraciji u organizaciji Opštine nije prisustvovao niko od predstavnika viših nivoa vlasti, što je izazvalo ogorčenje među građanima i porodicama stradalih.

Obilježavanje godišnjice tragedije biće nastavljeno i narednih dana nizom događaja posvećenih stradalima, ali i zahtjevima za odgovornost i institucionalnu reakciju.

U noći sa 3. na 4. oktobar 2024. godine, Jablanicu su pogodile jake padavine koje su izazvale bujične poplave i klizišta. Najteže je stradala Donja Jablanica, gdje je smrtno stradalo 19 osoba. Bila je to jedna od najtežih prirodnih nesreća u novijoj istoriji ovog kraja.

Pored Jablanice, pogođeni su i Konjic, gdje su živote izgubile četiri osobe, te Fojnica, s tri smrtna slučaja.