ADVERTISEMENT

Evropski sud za ljudska prava (ECHR) stao je u četvrtak na stranu 69-godišnje Francuskinje čiji se muž razveo uz obrazloženje da je ona jedina kriva za to što je prestala da ima seksualne odnose s njim.

ECHR je jednoglasno zaključio da je došlo do kršenja prava žene na poštovanje privatnog i porodičnog života kao dijela Evropske konvencije o ljudskim pravima.

Sud je presudio protiv Francuske, rekavši da ženu koja odbije da ima seksualni odnos sa svojim mužem sudovi ne bi trebalo smatrati "krivom" u slučaju razvoda.

Sud je identificirao ženu samo po inicijalima HW, rekavši da je živjela u Le Chesnayu u zapadnom predgrađu Pariza. Žena nije osporila razvod braka, koji je također tražila, već se požalila na razloge po kojima ga je odobrio francuski sud.

ECHR sa sjedištem u Strazburu rekao je da svaki koncept bračnih obaveza treba uzeti u obzir "pristanak“ kao osnovu za seksualne odnose.

“Sud je zaključio da je samo postojanje takve bračne obaveze u suprotnosti sa seksualnom slobodom, [i] pravom na tjelesnu autonomiju”, navodi se u saopćenju suda. “Muž podnositeljice predstavke je mogao podnijeti zahtjev za razvod, navodeći nepovratni raspad braka kao glavni osnov, a ne, kao što je to učinio, kao alternativni osnov.”

ECHR je odlučio da domaći sudovi nisu uspostavili pravičnu ravnotežu između suprotstavljenih interesa u pitanju.

Žena i njen muž, JC, vjenčali su se 1984. godine i imali četvero djece, uključujući kćerku sa invaliditetom kojoj je bilo potrebno stalno prisustvo roditelja, ulogu koju je preuzela njena majka.

Odnosi između muža i žene su se pogoršali kada im se rodilo prvo dijete. Žena je počela da ima zdravstvenih problema 1992. godine.

Njen suprug je 2002. godine počeo da je zlostavlja fizički i verbalno, saopštio je sud. Godine 2004. prestala je da ima seksualni odnos s njim i 2012. godine podnijela je zahtjev za razvod.

Apelacioni sud u Versaju je 2019. godine odbacio ženine žalbe i stao na stranu njenog supruga, dok je kasacioni sud odbio njen pokušaj žalbe bez navođenja konkretnih razloga.

Ona je slučaj predala Evropskom sudu za ljudska prava 2021. godine.

Njen slučaj su podržale dvije grupe za ženska prava u Francuskoj: Fondation des Femmes (Ženska fondacija) i Collectif féministe contre le viol (Feministički kolektiv protiv silovanja).

U zajedničkoj izjavi kada je slučaj pokrenut 2021. godine, dvije grupe su rekle: "Brak nije i ne smije biti seksualno ropstvo."

Rekli su da su francuske sudije nastavile da nameću sopstvenu "arhaičnu viziju braka" iako više ne postoji obaveza "bračne dužnosti" prema francuskom zakonu, a nijedan zakon ne obavezuje supružnike na seksualne odnose.

Grupe su rekle da je ključno da francuske sudije ne nameću ženama – direktno ili indirektno – obavezu da imaju seksualne odnose. Rekli su da ako sudije dopuste da se u društvu nastavi ideja da postoji neki oblik “bračne dužnosti”, to bi moglo pružiti sredstvo zastrašivanja za seksualne napadače ili silovatelje unutar veza, dok je u Francuskoj silovanje u braku zločin.