Novo istraživanje pokazuje da je dim od šumskih požara znatno opasniji za ljudsko zdravlje nego što se ranije smatralo, uz procjenu da je broj smrtnih slučajeva uzrokovanih kratkotrajnim izlaganjem sitnim česticama PM2.5 bio podcijenjen za čak 93 posto.
ADVERTISEMENT
Prema studiji koju prenosi The Guardian, istraživači su otkrili da je u prosjeku 535 ljudi godišnje u Evropi, između 2004. i 2022. godine, umiralo zbog udisanja toksičnih sitnih čestica PM2.5 koje nastaju tokom šumskih požara.
Standardni modeli, koji pretpostavljaju da su čestice iz požara jednako opasne kao one iz saobraćaja i industrije, procjenjivali su samo 38 smrtnih slučajeva godišnje.
Istraživanje dolazi u trenutku dok požari haraju južnom Evropom, a novi podaci EU pokazuju da je do sada u 2025. godini izgorjelo 895.000 hektara, što je rekord za ovo doba godine. Također, emisije PM2.5 iz ovih požara su više nego dvostruko veće od prosjeka u istom periodu u zadnjih 20 godina.
„Ranije se pretpostavljalo da su sve čestice PM2.5 podjednako toksične, bez obzira na izvor. Međutim, naša studija pokazuje da čestice iz šumskih požara imaju veći zdravstveni utjecaj, čak i ako su rjeđe prisutne“, izjavila je prof. Catherine Tonne, epidemiologinja za okoliš iz Instituta za globalno zdravlje (ISGlobal) u Barceloni i koautorica studije.
Zagađenje zraka već je poznato kao jedan od najvećih rizika za ljudsko zdravlje, a sve više dokaza upućuje na to da šumski požari značajno doprinose broju preuranjenih smrti.
Jedna studija iz decembra 2024. pripisala je 1,53 miliona smrtnih slučajeva godišnje širom svijeta kratkotrajnom i dugotrajnom izlaganju zagađenju iz šumskih požara.
Korištenjem naprednih modela koji uzimaju u obzir kašnjenje između izlaganja i smrti, istraživači su zaključili da dim povećava rizik od smrti već u narednoj sedmici nakon izlaganja.
Za svaki dodatni mikrogram PM2.5 u jednom kubnom metru zraka: smrtnost od svih uzroka porasla je za 0,7%,
smrtnost od respiratornih bolesti za 1,0%, a od kardiovaskularnih bolesti za 0,9%.